Καλλιέργεια

Ψυχανθή

Τα Ψυχανθή (< αρχ. ψυχή = πεταλούδα + άνθος) είναι υποοικογένεια φυτών και το όνομά της προέρχεται από την απόδοση του λατινικού Papilionoideae [1]. Τα ψυχανθή κατέχουν τη δεύτερη θέση από πλευράς σπουδαιότητας στο βασίλειο των φυτών. Καλλιεργούνται:

για την παραγωγή καρπών που χρησιμοποιούνται στη διατροφή του
ανθρώπου και των ζώων
για την παραγωγή χονδροειδών ζωοτροφών και
ως φυτά χλωράς λίπανσης.

Οι καρποί των ψυχανθών είναι πλούσιοι σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Κατά μέσω όρο η περιεκτικότητα των σπόρων των σιτηρών σε πρωτεΐνες κυμαίνεται γύρω στο 10% ενώ των ψυχανθών υπερβαίνει το 20%. Η υπεροχή τους σε πρωτεΐνες επεκτείνεται και στους βλαστούς και στα φύλλα. Στα ψυχανθή υπάγονται αρκετά αξιόλογα φυτά π.χ. σογια, βίκος, μπιζέλι, λαθούρι, λούπνια, κουκιά, φακή, τριφύλλι κλπ.

Η μεγάλη σπουδαιότητα των ψυχανθών έναντι των άλλων καλλιεργειών έγκειται στην ικανότητα τους να δεσμεύουν το άζωτο της ατμόσφαιρας κι έτσι όχι μόνο να καλύπτουν σχεδόν εξολοκλήρου ή εν μέρει τις ανάγκες τους σε άζωτο, αλλά και να εμπλουτίζουν το έδαφος με άζωτο το οποίο χρησιμοποιεί η καλλιέργεια που θα ακολουθήσει. Η σημασία της χρησιμοποίησης των ψυχανθών στα διάφορα συστήματα αμειψισποράς ήταν γνωστή από την εποχή των Αρχαίων Ελλήνων, Αιγυπτίων και Κινέζων. Με την αξιοποίηση της ιδιότητας της αζωτοδέσμευσης εκ μέρους των ψυχανθών γίνεται οικονομία σε αζωτούχα λιπάσματα και προστατεύεται το περιβάλλον από την έκπλυση των νιτρικών στα υπόγεια νερά [2].

1. http://el.wikipedia.org/wiki/Κατηγορία:Ψυχανθή

2. Παπακώστα – Τασοπούλου, Δ. (2005). Ειδική Γεωργία (Τεύχος Β’) Ψυχανθή (Καρποδοτικά – Χορτοδοτικά). Θεσσαλονίκη: Σύγχρονη Παιδεία.

Κλίμα

Η καλλιέργεια της φάβας ευνοείται στα ήπια κλίματα, γι αυτό και το μεσογειακό κλίμα θεωρείται ιδανικό. Πιο συγκεκριμένα το βρώσιμο λαθούρι προσαρμόζεται εύκολα σε ξηρά κλίματα, παρόλο ότι αντέχει σε κλίματα με υψηλή βροχόπτωση. Έτσι καλλιεργείται σε περιοχές που σημειώνουν ετήσια βροχόπτωση 320 – 1360 mm. Είναι ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες και μπορεί να ευδοκιμήσει σε συνθήκες ξηρασίας.

Σε αντίθεση το κτηνοτροφικό λαθούρι αντέχει το κρύο και τον παγετό όσο βρίσκεται στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης. Μπορεί να φυτρώσει ακόμη και στους 2-3ºC, ενώ τα αναπτυγμένα φυτά αντέχουν μέχρι -12 ºC. Κατά την περίοδο όμως της άνθησης, θερμοκρασίες χαμηλότερες από το 0 μπορεί να είναι καταστροφικές [1].

1. Παπακώστα – Τασοπούλου, Δ. (2005). Ειδική Γεωργία (Τεύχος Β’) Ψυχανθή (Καρποδοτικά – Χορτοδοτικά). Θεσσαλονίκη: Σύγχρονη Παιδεία.

Έδαφος

Οι εδαφικές απαιτήσεις του λαθουριού είναι μικρές αφού προσαρμόζεται σε φτωχά εδάφη ακόμη και πηλώδη. Ευαισθησία παρουσιάζει το βρώσιμο λαθούρι στην οξύτητα του εδάφους. Το κτηνοτροφικό λαθούρι δεν είναι ανθεκτικό σε υγρά ή κορεσμένα με νερό εδάφη. Ιδανικά για την καλλιέργεια λαθουριού είναι τα εδάφη με αλκαλικό PH [1].

1. Κτηνοτροφικά φυτά: Λαθούρι, Υπουργείο Γεωργίας, Αθήνα 1984.

Αμειψισπορά

Το λαθούρι μπορεί να ενταχθεί σε οποιοδήποτε σύστημα αμειψισποράς ξηρικών ή αρδευόμενων καλλιεργειών. Όταν η καλλιέργεια του γίνεται σε συνδυασμό με άλλο είδος ψυχανθή, αφήνει το χωράφι απαλλαγμένο από ζιζάνια και σε καλή θρεπτική κατάσταση, χάρη στην αζωτοδεσμευτική του ικανότητα [1].